Oksywska Latarnia Morska
Z cyklu "Tam byliśmy": Przypominamy nasz artykuł z 2007 r. o uroczystym odsłonięciu 1 listopada 2007 r. na Cmentarzu Marynarki Wojennej w Gdyni - Oksywie pamiątkowego obelisku upamiętniającego istnienie, działającej w latach 1887 – 1933, latarni morskiej Oksywie.
Światło latarni morskiej Oksywie po raz pierwszy rozbłysło 1 października 1887 r. Jednym z najstarszych zachowanych zdjęć latarni jest karta pocztowa przedstawiająca latarnię z kościołem oksywskim Michała Archanioła w tle. Kartka została wydana w okresie I Wojny Światowej. Wydawcą był J.H. Jacobsohn, Danzig. Mapa topograficzna z tamtego okresu ukazuje lokalizację latarni. Opis jej znajduje się w wydanych w 1924 r. "Przewodniku po polskim wybrzeżu" J.Staśki i "Ilustrowanym przewodniku po województwie pomorskim" M. Orłowicza. Szczegółowy opis latarni, dla potrzeb nawigacyjnych, zamieszczono w SPISIE LATARń I SYGNAŁÓW NAWIGACYJNYCH, wydanym w 1932 r. przez Biuro Hydrograficzne Marynarki Wojennej, gdzie na stronach 18 i 19 podano współrzędne geograficzne latarni: 54 33’ N i 18 34’ E wraz z charakterystyką światła i opisem jej wyglądu. Z chwilą uruchomienia w 1933 r. świateł wejścia głównego do portu Gdynia latarnię Oksywie wyłączono z eksploatacji. Podczas działań wojennych we wrześniu 1939 r. zabudowania, wraz z latarnią, pełniły rolę małych koszar dla obrońców Kępy Oksywskiej. Z końcem 1939 roku, wraz z rozebraniem przez Niemców mauzoleum generała Orlicz-Dreszera, przestał istnieć budynek domu strażniczego, na którym była latarnia. Przypadająca w 2007 r. 120 rocznica uruchomienia latarni skłoniła sympatyków i miłośników Oksywia do upamiętnienia tego zdarzenia. Społeczny Komitet Miłośników Oksywia, w składzie: ks. prałat kmdr Bogusław Wrona, prof. dr hab. Antoni F. Komorowski, kpt. ż. w. dr inż. Andrzej Królikowski, dr inż. Zygmunt Miszewski, mgr Apoloniusz Łysejko, mgr Iwona Pietkiewicz, podczas zebrania założycielskiego, w dniu 8 maja 2007 r. podjął się realizacji tego zadania. Pomysł został przedstawiony Prezydentowi Miasta Gdyni Wojciechowi Szczurkowi i znalazł pełne poparcie władz miasta. Jak już wcześniej wspomniano, uroczystość odsłonięcia obelisku wraz z repliką latarni odbyła się 1 listopada 2007 r. Patronat nad uroczystością objęli Prezydent Miasta Gdynia Wojciech Szczurek i Dowódca Marynarki Wojennej RP Admirał floty Roman Krzyżelewski. Uroczystego odsłonięcia obelisku dokonali przedstawiciele Urzędu Miasta, Urzędu Morskiego i Marynarki Wojennej. Tekst: Apoloniusz Łysejko Zdjęcia: Marian Kluczyński z Zespołu Redakcyjno - Wydawniczego MW. Zdjęcia: Narodowe Archiwum Cyfrowe, Plan Miasta - Gdynia, miejsca które pamiętamy a których coraz mniej, Muzeum Miasta Gdyni, www.latarnica.pl
